Geschiedenis

Bouwgeschiedenis

10de eeuw

18 - 19de eeuw

De bouwgeschiedenis van de kathedraal.

Transmarus, bisschop van Doornik en Noyon, zou op deze plaats in 942 een kerkje gewijd hebben aan de heilige Johannes de Doper. Hierop volgde midden 12de eeuw een romaanse kerk waarvan de bezoekers nog sporen kunnen terugvinden in de met muurschilderingen versierde crypte. 

In de middeleeuwen bloeide Gent uit tot een machtige stad, waardoor kerken steeds groter en rijkelijkers gebouwd konden worden. Zo werd de Sint-Janskerk in de loop van de 15e en 16e eeuw omgebouwd in de gotische stijl, en kreeg het midden 16de eeuw stilaan zijn huidige vorm. 

In 1536 werd op bevel van keizer Karel V de eeuwenoude Sint- Baafsabdij opgeheven. Het merendeel van de abdij werd na de Gentse opstand in 1540 gesloopt en omgebouwd tot kazerne. De abt en monniken van deze abdij werden geseculariseerd en kregen de titel van kanunnik. Hun kapittel ging over naar de Sint Janskerk die vanaf dan Sint Baafskerk werd genoemd. 

In 1559 werd het bisdom Gent opgericht, waardoor de Sint-Baafskerk de Sint-Baafskathedraal werd. In de lange rij van herders van het bisdom Gent moet zeker de figuur van de zevende bisschop, Antonius Triest, vermeld worden. Het rijke, barokke interieur van de kathedraal zoals we vandaag kennen, draagt zijn krachtige stempel.

1150

Al in de tiende eeuw bevond zich hier de eerste parochiekerk van Gent, de Sint-Janskerk, gewijd aan Sint-Jan de Doper. Waar de eerste parochiekerk stond, werd in de twaalfde eeuw een volledig nieuwe romaanse kerk gebouwd. Duidelijk herkenbaar aan de typische rondbogen. Onder de kerk was de crypte waar we ons nu in bevinden. 

Kathedraal jaar 1150

1353

Vanaf het einde van de dertiende eeuw werd er grondig verbouwd. Men bouwde hoger en hoger, recht naar de hemel! Bovenop de oude benedenkerk kwam er een hoog gotisch koor met een immens gewelf waar het licht naar binnen viel langs hoge vensters. 

Kathedraal jaar 1353

1390

Daarrond bouwde men een kooromgang met 14 kapellen. Het is in een van deze kapellen dat in 1432 De aanbidding van het Lam Gods van de gebroeders van Eyck zijn plek kreeg. Een belangrijke gebeurtenis voor de westerse kunstgeschiedenis, zo zal later blijken. 

Kathedraal jaar 1390

1534

De bouwcampagne werd in 1534 bekroond met een 89 meter hoge westtoren met een grote spits.

Kathedraal jaar 1534

1590

In 1590 was ook het nieuw schip afgewerkt. 

Kathedraal jaar 1590

1630

Ten tijde van Bisschop Antonius Triest werd de kathedraal ingericht volgens de nieuwe tijdsgeest met barokke kunstwerken van het hoogste niveau. Zo bijvoorbeeld het altaarstuk De bekering van Bavo van Pieter Paul Rubens.

Kathedraal jaar 1630

VANDAAG

Tot aan de negentiende eeuw wijzigde het interieur nog aanzienlijk. Langzaam maar zeker kreeg de kathedraal haar huidige uitzicht.

Kathedraal vandaag

De relatie tussen het bisdom en de kathedraal

Het net opgerichte bisdom was wel kleiner dan het huidige bisdom Gent. Ten oosten vormde de Schelde de grens met het aartsbisdom Mechelen, hoewel een aantal plaatsen op de rechteroever zoals Dendermonde en Wetteren toch bij het bisdom Gent werden gevoegd. Eeklo en omliggende parochies hoorden dan weer bij het bisdom Brugge. 

Na annexatie in 1795 van onze gewesten bij het revolutionaire Frankrijk werden alle Franse  wetten van kracht. Daardoor  werden kerkelijke instellingen opgeheven en hun goederen genationaliseerd, waaronder ook alle bezittingen van het  Sint-Baafskapittel en het bisdom Gent. Bij het Concordaat van Napoleon met paus Pius VII in 1801 werden de bisdommen Ieper en Brugge niet heropgericht maar  vormden wat nu Oost– en West-Vlaanderen zijn, samen het bisdom Gent. Niet veel later op 24 mei 1834 richtte Paus Gregorius XVI bij bulle het bisdom Brugge weer op, met de huidige provincie West-Vlaanderen als grondgebied.

Wat is de functie van een kapittel?

Ook het kapittel werd bij het Concordaat van 1801 heropgericht en de kanunniken hadden volgens de bepalingen van het kerkelijk recht bepaalde bevoegdheden. Sinds het nieuwe kerkelijke Recht van 1983 heeft het Sint-Baafskapittel als opdracht de liturgische vieringen in de kathedraal de nodige luister te geven. De leden van het kapittel (ongeveer 20) hebben meestal een taak in de administratie van het bisdom. Sinds de 15de eeuw bestaat er tussen het kapittel van Gent en dat van Haarlem (Nederland) een vriendschapsband.

Ontdek het
Lam Gods

Tarieven en informatie ?
Koop hier uw tickets

Cookies

Op onze websites en apps gebruiken wij en derden cookies of gelijkaardige technologieën (kortweg "cookies")
Meer informatie

Instellingen

Zijn nodig om de website te laten functioneren en kunnen niet worden uitgeschakeld.

Registreren informatie over hoe u de site bezoekt.

Houden informatie bij over uw surfgedrag om u relevante advertenties te tonen op andere sites.